Więcej informacji

Restrykcje rządowe, które mają na celu hamowanie rozprzestrzeniania się zarazy pandemii prowadzą do utrudnień w działalności gospodarczej. Ma to wpływ na sieci transportowe obejmujące transport morski, kolejowy, lotniczy i drogowy. Transport w czasach pandemii to duże wyzwanie dla branży.

Sytuacja różni się w poszczególnych państwach. Są państwa, które funkcjonują bez większych zakłóceń. Są też takie, gdzie sytuacja jest krytyczna i transport ładunków ze sprzętami niemedycznymi niemożliwy. COVID-19 wpłynął na zmianę indywidualnych zachowań zakupowych, spowodował panikę kupowania i rosnącą konsumpcję w domu. We wszystkich państwach pierwszeństwo w transporcie mają niezbędne ładunki – żywność i farmaceutyki.

Transport morski

► Pomimo licznych wyzwań branża transportu morskiego była w stanie przetrwać burzę wywołaną kryzysem COVID-19. Branży morskiej udało się kontynuować działalność i zapewniać dostawy niezbędnych towarów oraz handel, przy jednoczesnym zachowaniu rentowności. Ścisłe zarządzanie przepustowością zapewniło, że stawki frachtowe pozostały stabilne lub nawet wzrosły w czasie kryzysu, co skłoniło wielu przewoźników do przewidywania, że ​​rok 2020 zakończy się na plusie.

Jak wskazują dane dotyczące zawinięć do portów i harmonogramów żeglugi, wydaje się, że aktywność żeglugowa wzrosła od trzeciego kwartału 2020 r.

Transport lotniczy

Wpływ pandemii od kwietnia 2020 r. jest bardzo wyraźny.  Znajduje to odzwierciedlenie w dramatycznie niższych wolumenach frachtu lotniczego w USA i UE.

W transporcie lotniczym ograniczenia w zakresie podróżowania dotyczą wyłącznie podróży pasażerskich. Jednak dotkliwa redukcja liczby lotów pasażerskich ma wpływ na ogólny ruch towarów. Większość głównych szlaków handlowych np. między Europą i Ameryką Północną jest podporządkowana lotom pasażerskim, co za tym idzie zdolności przewozowe są mocno ograniczone.

Międzynarodowe Forum Transportu przy OECD pokazuje, co następuje:

► Jako pierwszy spadł transport lotniczy, który spada nieprzerwanie od kwietnia 2020 roku zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w UE. Natomiast lotniczy do BRIC, a także do Azji, nadal utrzymywał się w pierwszych miesiącach kryzysu.

Wpływ nowego koronawirusa (COVID-19) można zaobserwować w każdym sektorze transportu krajów najbardziej dotkniętych chorobą, a także na całym świecie. W tygodniu rozpoczynającym się 26 października 2020 r. liczba regularnych lotów na całym świecie spadła o 45,8 procent w porównaniu z tygodniem 26 października 2019 r.

Wpływ COVID-19 na chińskie lotnictwo osiągnął szczyt w tygodniu rozpoczynającym się 17 lutego 2020, liczba lotów spadła wtedy o 70,8 procent.

Globalna zdolność przewozowa jest najmniejszą procentowo od połowy marca.

Transport do krajów BRIC i Azji był lokomotywą wzrostu gospodarczego w Europie i Ameryce Północnej od czasu kryzysu w 2008 r. W maju 2020 r. transport drogą morską z UE do BRIC był o 79% powyżej szczytów kryzysowych sprzed 2008 r., do Azji był 90%. wyższy. Amerykański transport drogą morską do BRICS prawie się podwoił. Z drugiej strony, eksport z powietrza do Azji z UE i USA zwolnił, gdy Covid-19 uderzył na świat.

Globalna zdolność przewozowa spadła o 20% w ciągu ostatnich dwóch tygodni października w porównaniu z ubiegłym rokiem.

Sektor transportu jednak nie poddaje się, jako całość reaguje kreatywnością na kryzys związany z koronawirusem. Producenci samochodów przenoszą produkcję, aby wytwarzać respiratory. Operatorzy kolejowi zmieniają pociągi w szpitale. Uziemione załogi pokładowe linii lotniczych posiadające szkolenie w zakresie udzielania pierwszej pomocy wspierają personel medyczny. Taksówki i usługi wspólnych przejazdów oferują bezpłatny transport dla pacjentów i personelu medycznego. Dostarczają żywność osobom znajdującym się w trudnej sytuacji. Przykładów jest znacznie więcej.

Jak wygląda sytuacja w Polsce – transport w czasach pandemii ?

Całkowity przewóz towarów we wrześniu 2020 r. wyniósł 47,4 mln ton metrycznych. To o 5 procent więcej niż przed miesiącem i ponad 4 procent mniej niż przed rokiem. W porównaniu z poprzednim miesiącem w Polsce wzrosły przewozy niemal wszystkich rodzajów ładunków.

Polski minister infrastruktury Andrzej Adamczyk, przemawiając na wideokonferencji ministrów transportu UE, powiedział, że niezbędna infrastruktura i usługi transportowe muszą pozostać sprawne podczas pandemii. Zwrócił uwagę, że w sytuacji kryzysowej należy unikać wszelkich ograniczeń i utrudnień w swobodnym przepływie towarów i pracowników transportu. Minister Adamczyk wezwał Komisję Europejską do weryfikacji aktów prawnych, które obowiązują, w tym I Pakietu Mobilności. Szereg wymagań w nim określonych może „znacząco utrudniać” efektywne funkcjonowanie transportu drogowego w kryzysowej sytuacji – napisało polskie Ministerstwo Transportu.

Pakiet Mobilności to zbiór aktów prawnych zaproponowanych przez Komicję Europejską. Wprowadza poważne zmiany w funkcjonowaniu sektora transportu drogowego na poziomie wspólnoty. Pierwsze spośród regulacji zaczęły obowiązywać w Polsce 20 sierpnia 2020 r. Regulacje te wywierają istotny wpływ zarówno na funkcjonowanie firm transportowych, jak i na pracę kierowców.

Komisja Europejska zdecydowała o wdrażaniu aktów prawnych będących częścią tzw. Pakietu Mobilności, stopniowo. Końcowe zmiany zostaną wprowadzone do polskiego systemu prawnego w roku 2026. Pierwsze obowiązujące przepisy dotyczą:

• obligatoryjnych odpoczynków kierowców,
• powrotów do centrów operacyjnych,
• zmiany czasu prowadzenia pojazdu

a także:

• kabotażu,
• oddelegowania kierowców,
• licencji oraz tachografów dla firm działających w sektorze transportu międzynarodowego z flotą pojazdów od 2,5 do 3,5 t.

Więcej na ten temat w kolejnym wpisie na blogu.

Wybuch koronawirusa przyniósł meta-niepewność. Dlatego istnieje wiele interpretacji jego potencjalnych skutków dla branży logistycznej i transportowej. Transport i mobilność stanowią epicentrum nie tylko natychmiastowych, ale także długoterminowych wyzwań, jakie stwarza pandemia koronawirusa.

Teraz jest czas popracować, tak, by transport w czasach pandemii miał plan B.

Cytując Louisa Pasteur’a, którego odkrycie pierwszej szczepionki uratowało miliony istnień „Na polu obserwacji przypadek sprzyja jedynie umysłom przygotowanym”.